Bez żelaza ani rusz
29 kwietnia 2013
Zapobiega niedokrwistości i zmęczeniu, zwiększa witalność i odporność na choroby, wspomaga proces wzrostu – żelazo, szczególnie ważne dla zdrowia dziecka od najmłodszych lat.
Żelazo a niedokrwistość
Niedokrwistość z niedoboru żelaza jest najczęściej spotykaną postacią tej choroby. Mamy z nią do czynienia wówczas, gdy organizm jest niedostatecznie zaopatrzony w żelazo.
Sytuacja taka może mieć miejsce u noworodków, wówczas gdy zapasy tego składnika mineralnego z okresu płodowego są niewystarczające, natomiast u dzieci i dorosłych najczęstszą przyczyną jest zbyt mała w stosunku do potrzeb organizmu podaż żelaza w codziennej diecie.
Dzieje się tak wówczas, gdy mimo prawidłowego i zbilansowanego odżywiania, żelazo nie jest niestety wchłaniane w potrzebnej ilości. Może być również nadmiernie tracone na przykład na skutek krwawienia.
W życiu człowieka są okresy, kiedy szczególnie łatwo może nastąpić niedokrwistość – zbyt szybki wzrost u wcześniaków, okres dojrzewania, ciąża, krwawienie miesiączkowe.
Do czego potrzebujemy żelaza
Jest ono najistotniejszym składnikiem czerwonego barwnika krwi (hemoglobiny), niezbędnym również w tworzeniu czerwonych ciałek krwi w szpiku kostnym, ponadto wiąże dwutlenek węgla w hemoglobinie i transportuje go do płuc.
Żelazo jest także składnikiem wielu enzymów i białek uczestniczących w metabolizmie organizmu oraz bierze udział w syntezie DNA.
Pierwiastek ten jest niezbędny do prawidłowej budowy skóry, włosów, paznokci, do funkcjonowania układu odpornościowego
Gdzie szukać żelaza?
Zawartość żelaza (w mg) w 100 g produktów
nerki – 7,9
wątroba – 6,6
przetwory mączne:
płatki owsiane – 4,5
pszenica – 3,3
owoce:
śliwki suszone – 3,9
rodzynki – 3,3
daktyle suszone – 2,1
szpinak– 3,0
groszek zielony – 1,9
brukselka – 1,3
drożdze piwne – 18,2
drożdże piekarskie – 4,9
czekolada – 20
Przyswajalność żelaza najważniejsza
W przypadku żelaza wszystko zależy nie od tego, albo raczej nie tylko od tego, ile się go z pożywieniem dostarczy, ale jego część zostanie przyswojona. Przyswajalność żelaza zależy od wielu czynników.
Takie składniki jak sole wapnia, fosforu, mleko, sery, herbata (i zawarta w niej tanina), kawa i fityniany w nasionach zbóż zaburzają przyswajanie żelaza. Średnio tylko 10% zawartego w tych pokarmach żelaza jest w stanie przyswoić organizm zdrowego człowieka.
Natomiast w pokarmach pochodzenia zwierzęcego takich jak: żółtka jaj, wątroba, mięso, przyswajalność z pokarmów wynosi około 20%. W produktach spożywczych pochodzenia roślinnego, np.; fasola, brokuły, groch, szpinak, orzechy, fasola, melasa, suszone brzoskwinie, owsianka żelazo jest w postaci trudno przyswajalnej i jego przyswajanie dochodzi tu do 5%.
Dlatego należy pamiętać przygotowując jedzenie, że odpowiednio duże dawki witaminy C dodane do przetworów zbożowych przed ich gotowaniem zwiększają przyswajanie żelaza.
Ile żelaza komu potrzeba?
Normy dzienne zapotrzebowania na żelaza dla dzieci w różnych przedziałach wiekowych są następujące:
Grupa wiekowa Zalecana norma (w mg)
niemowlęta do 6. miesięcy 10
od ½ do roku 15
od roku do 9 lat 10
chłopcy od 10 do 12 lat 14
dziewczynki od 10 do 12 lat 16
dziewczęta od 13 do 18 lat 17
To świadczy o niedoborze żelaza
Jeśli któryś z poniższych objawów wystąpi u Twojego dziecka, może to świadczyć o niedoborze żelaza w jego organizmie: anemia, apatia, drażliwość, zajady w kącikach ust, bladość skóry, brak koncentracji, zaburzona koordynacja ruchowa i wzrokowa, osłabienie odporności czy zespół zaburzeń zachowania u dzieci (ADHD).
Nie dla niedoboru
Wystąpieniu niedoboru żelaza zapobiega profilaktyczne stosowanie preparatów żelaza oraz wieloskładnikowych suplementów diety, które mają go w swoim składzie. Bezwzględnie muszą być – oczywiście z zalecenia lekarza i pod kontrolą – wprowadzone u wcześniaków, dzieci z ciąż mnogich lub narażonych na straty krwi podczas ciąży i porodu, dzieci matek, które podczas ciąży miały niedokrwistość.
Czasem niezbędna jest dodatkowa podaż żelaza w nawracających zakażeniach układu oddechowego, w okresie szybkiego wzrostu, jeśli występują długie lub obfite miesiączki, a także u osób z upośledzonym łaknieniem, jedzących mało mięsa, owoców i jarzyn.
Kupując preparat witaminowy-suplement diety dla naszej pociechy zwróćmy uwagę, czy ma w swoim składzie żelazo.
Iwona Trzcińska