Pięć złotych zasad żywienia

24 marca 2013

W pierwszym z cyklu artykułów edukacyjnych nt. „1000 pierwszych dni dla zdrowia” piszemy o tym, co stanowi„Pięć złotych zasad żywienia” i o czym, powinien pamiętać każdy rodzic, który chce, by jego dziecko prawidłowo się rozwijało.

Zdrowa dieta= prawidłowy rozwój dziecka

Zdrowa dieta stanowi jeden z najważniejszych czynników wpływających na optymalny wzrost i prawidłowy rozwój dziecka w czasie pierwszych trzech lat życia. Pod pojęciem tym rozumiemy:

urozmaicony i bogaty zestaw produktów żywieniowych, dostosowany do potrzeb dziecka w określonym wieku,

a także właściwą liczbę regularnie podawanych posiłków zawierających odpowiednią wartość energetyczną.

Zasada nr 1

Wyłączne karmienie piersią do 6. miesiąca życia dziecka

Mleko matki to najlepszy pokarm dla niemowlęcia, gdyż zawiera wszystkie potrzebne dla prawidłowego rozwoju składniki odżywcze, a dodatkowo chroni je przed chorobami i infekcjami. Jest lekkostrawne i łatwo przyswajalne i dlatego znakomicie dostosowane do niedojrzałego jeszcze układu pokarmowego małego dziecka.

Nie ma żadnego innego pokarmu w początkowym okresie życia dziecka, który cechują takie unikatowe właściwości, jak mleko matki.

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca wyłączne karmienie piersią do szóstego miesiąca życia włącznie, a następnie wprowadzanie posiłków uzupełniających oraz kontynuacja karmienia mlekiem kobiecym do dwóch lat lub dłużej.

Zasada nr 2

Zbilansowana dieta dziecka

Posiłki, które podawane są najmłodszym, powinny mieć następujące cztery podstawowe cechy, tj. powinny być:

1. regularne,
2. różnorodne,
3. pełnowartościowe,
4. prawidłowo zbilansowane pod względem energii i ważnych składników pokarmowych, takich jak białka, tłuszcz, witaminy oraz składniki mineralne, szczególnie żelazo i wapń.

W czasie przygotowywania potraw przeznaczonych dla dzieci należy korzystać wyłącznie z produktów spożywczych najwyższej jakości, takich jak: mleko i produkty mleczne, pieczywo, kasze, mięso, drób, ryby, owoce i warzywa.

Przy układaniu diety dziecka pomoc może stanowić będzie modelowy talerz żywieniowy, obrazujący udział poszczególnych grup produktów, który wyraża się w ilościach porcji w jadłospisie dziecka.

Zasada nr 3

Suplementacja witaminy D przez cały rok

Do prawidłowego rozwoju dziecka niezbędna jest witamina D. Jej niedobór może skutkować kruchymi kośćmi, wadami postawy a także złym funkcjonowaniem układów nerwowego i mięśniowego, jak również zmniejszeniem odporności organizmu. Przeciętna dieta najczęściej nie dostarcza jednak odpowiedniej ilości tego składnika, ponieważ ryby (łosoś, halibut), które są znakomitym źródłem witaminy D zbyt rzadko goszczą na naszych stolach i w jadłospisach dzieci.

Dlatego też specjaliści zalecają stosowanie suplementacji witaminy. D przez cały rok, jak również uzupełnianie potrzebnej dawki w produktach spożywczych wzbogaconych (np. mleko modyfikowane, kaszki zbożowe).

Aby zweryfikować, czy dziecko otrzymuje właściwą dla jego wieku dawkę witaminy D, należy skonsultować się z lekarzem pediatrą.

Zasada nr 4

Ograniczenie soli i cukru w diecie

Większość rodziców popełnia poważny błąd żywieniowy podając dzieciom za duże ilości soli i cukru z pożywieniem. Z badań wynika, że aż około 90% dzieci do trzeciego roku życia spożywa zbyt dużo soli, a 80% zbyt dużo cukru.

Zapominają, sól i cukier w nadmierny sposób obciążają rozwijający się dopiero co układ pokarmowy malucha i utrudniają tym samym jego prawidłowe działanie. Słodzone napoje, soki , słodycze a także inne dosładzane sacharozą produkty powodują rozwój próchnicy zębów, nadwagę oraz zaburzenia łaknienia i zaparcia. Dlatego przekonanie dziecka, ze zamiast słodyczy lepiej sięgnąć po owoc, powinno stać się podstawowym nawykiem żywieniowym.

Zasada nr 5

Pięć regularnych posiłków dziennie

Dla prawidłowego żywieniu dziecka bardzo istotna jest regularność spożywania posiłków oraz ich odpowiednia liczba. Maluch w ciągu pierwszych 1000 dni życia powinien otrzymać 5 posiłków w ciągu dnia:

• 3 posiłki podstawowe, czyli śniadanie, obiad i kolacja

oraz

• 2 posiłki uzupełniające – drugie śniadanie i podwieczorek.

Nie wolno zapominać o zalecanej przerwie pomiędzy posiłkami, która powinna wynosić ok. 3–4 godzin.

Ważne też, by dziecko – ze względu na małą pojemność żołądka  - otrzumywało ilość pokarmu dopasowaną do jego indywidualnych potrzeb i jednocześnie zapewniającą własciwą ilość energii.

Rodzice powinni też pamiętać, że wprawdzie to oni decydują o tym, co je ich dziecko, ale to ono decyduje o ilości jedzenia.

Nie przekarmiaj dziecka – szanuj jego apetyt.

 Iwona Trzcińska